Fed sẽ ứng xử thế nào trong ma trận thông tin trái chiều?

Ma trận thông tin

Kết quả cuộc khảo sát hàng quý của Hiệp hội Kinh tế Kinh doanh quốc gia (NABE) vừa được công bố hôm thứ Hai (13/10) trong khuôn khổ cuộc họp thường niên của tổ chức này cho thấy, chính sách thuế quan của chính quyền ông Trump vẫn là một lực cản đối với hoạt động kinh tế.

Theo đó, hơn 60% trong số 40 nhà kinh tế tham gia cuộc thăm dò ước tính thuế quan sẽ làm giảm nửa điểm phần trăm tăng trưởng kinh tế, trong khi không có nhà kinh tế nào cho rằng thuế quan thúc đẩy tăng trưởng. Tuy nhiên các nhà kinh tế đã nâng dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ lên 1,8% trong năm nay, cao hơn so với mức 1,6% so với dự báo hồi tháng 6.

Bên cạnh đó, tỷ lệ thất nghiệp được dự báo sẽ tăng lên 4,5% trong năm tới, nhưng con số này vẫn thấp hơn mức 4,7% so với dự báo trước đó. Mặc dù vậy, nó cũng phần nào chó thấy sự lo ngại của các nhà kinh tế về sự suy yếu của thị trường lao động.

Trước đó báo cáo việc làm ADP khu vực tư nhân tại Mỹ cũng cho thấy, số lượng việc làm trong khu vực tư nhân đã giảm 32.000 việc làm trong tháng trước, sau khi giảm 3.000 việc làm trong tháng 8 (theo số liệu điều chỉnh).

Về lạm phát, kết quả khảo sát của NABE cho thấy, chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) – thước đo lạm phát ưa thích của Fed - được dự báo sẽ kết thúc năm ở mức 3%, giảm nhẹ so với mức 3,1% được dự báo vào tháng 6. Tuy nhiên, nó chỉ được dự báo sẽ giảm xuống còn 2,5% vào năm 2026, cao hơn so với mức 2,3% trong cuộc khảo sát tháng 6. Cho thấy lạm phát tiếp tục chạy trên mục tiêu của Fed không chỉ trong năm nay, mà cả năm tới.

Thậm chí kết quả khảo sát người tiêu dùng của Đại học Michigan được công bố cuối tuần trước còn cho thấy kỳ vọng của người tiêu dùng về lạm phát trong năm tới đã giảm xuống 4,6% trong tháng này từ mức 4,7% của tháng 9, song đó vẫn là mức rất cao. Trong khi kỳ vọng của người tiêu dùng về lạm phát trong 5 năm tới vẫn không đổi ở mức 3,7%.

“Kỳ vọng lạm phát được báo cáo trong báo cáo này rõ ràng là không thể chấp nhận được đối với Fed”, Carl Weinberg - Nhà kinh tế trưởng tại High Frequency Economics, cho biết. “Tuy nhiên, cuộc khảo sát này chỉ là một trong nhiều dữ liệu đầu vào mà Fed xem xét để đánh giá kỳ vọng lạm phát”.

Tình thế khó khăn

Rõ ràng các dữ liệu kinh tế cũng như kết quả khảo sát do các tổ chức tư nhân thực hiện đang mang đến một vẫn đề hóc búa cho các nhà hoạch định chính sác của Fed: Tăng trưởng GDP vẫn mạnh một cách đáng ngạc nhiên trong khi thị trường lao động đang có dấu hiệu suy yếu, còn lạm phát vẫn cao dai dẳng.

Trong bối cảnh đó, việc thiếu vắng các thông tin chính thống càng gây nhiều khó khăn cho Fed trong việc đưa ra quyết định tại cuộc họp chính sách tháng 10 tới.

May thay Cục Thống kê lao động (BLS) thuộc Bộ Lao động Mỹ cuối tuần qua cho biết họ sẽ công bố báo cáo về chỉ số giá tiêu dùng tháng 9 vào ngày 24/10 để hỗ trợ Cơ quan An sinh Xã hội (SSA) trong việc điều chỉnh chi phí sinh hoạt hàng năm cho năm 2026 cho hàng triệu người về hưu và những người nhận trợ cấp khác.

Đó có thể sẽ là một thông tin quan trọng đối với Fed tại cuộc họp chính sách diễn ra ngày 28-29/10. Tuy nhiên việc thiếu vắng báo cáo việc làm tháng 9 khiến Fed thiếu đi một dữ liệu quan trọng liên quan đến nhiệm vụ thứ hai của mình, đó là việc làm tối đa. Vì thế, việc ra quyết định lãi suất thế nào vẫn là một bài toán khó.

Trong phát biểu mới đây, Chủ tịch Fed Jerome Powell cũng đã chỉ rõ tình thế khó khăn này của Fed khi cho biết, rủi ro lạm phát ngắn hạn nghiêng về phía tăng và rủi ro việc làm nghiêng về phía giảm. “Một tình huống đầy thách thức”, ông cho biết và nói thêm: “Rủi ro hai chiều đồng nghĩa với việc không có con đường nào an toàn tuyệt đối”. “Khi các mục tiêu của chúng ta đang căng thẳng như thế này, khuôn khổ của chúng ta đòi hỏi chúng ta phải cân bằng cả hai mặt của nhiệm vụ kép”, ông nhấn mạnh.

Tuy nhiên, hiện các quan chức Fed cũng đang bất đồng quan điểm về lộ trình lãi suất trong thời gian tới, với một bên mong muốn giảm thêm lãi suất do lo ngại thị trường lao động suy yếu; với một bên thì kêu gọi thận trọng, thậm chí dừng tăng lãi suất do lạm phát vẫn đang cao hơn khá nhiều mục tiêu của Fed, trong khi rủi ro lạm phát từ thuế quan vẫn chưa được phản ánh hết.

Ứng xử thế nào?

Theo các nhà phân tích, các dữ liệu gần đây dường như đang ủng hộ cho luồng quan điểm giảm thêm lãi suất khi mà bức tranh của thị trường lao động không mấy khả quan, trong khi tác động đến lạm phát của thuế quan lại khá mờ nhạt. Nhiều quan chức Fed cũng có chung cảm nhận như vậy, cho dù họ vẫn thận trọng với lạm phát.

Trong phát biểu mới đây, Chủ tịch Fed St. Louis Alberto Musalem cho biết, ông thấy có khả năng cắt giảm lãi suất thêm một lần nữa để củng cố thị trường lao động, nhưng vẫn kêu gọi thận trọng vì lạm phát vẫn “cao hơn đáng kể” so với mục tiêu 2% của Fed.

“Tôi cởi mở về khả năng tiếp tục giảm lãi suất để bảo hiểm hơn nữa cho thị trường lao động suy yếu”, Musalem phát biểu tại Phòng Thương mại Khu vực Springfield ở Missouri. Tuy nhiên, ông nói thêm: “Tôi tin rằng chúng ta phải hành động thận trọng vì không còn nhiều dư địa để nới lỏng hơn nữa trước khi chính sách tiền tệ trở nên quá nới lỏng, và tôi tin rằng chính sách tiền tệ nên tiếp tục dựa trên sự bền vững của lạm phát”.

Thống đốc Fed Christopher Waller – một trong 5 ứng cử viên cuối cùng cho vị trí Chủ tịch Fed khi ông Powell mãn nhiệm vào tháng 5/2026 – cũng cho biết mới đây rằng, dữ liệu tư nhân cho thấy thị trường việc làm vẫn yếu và củng cố lập luận về việc tiếp tục cắt giảm lãi suất, nhưng cũng nói thêm rằng Fed cần hành động “thận trọng” với các bước giảm 0,25 điểm phần trăm.

“Chúng ta cần cắt giảm lãi suất. Nhưng chúng ta cần phải thận trọng về việc này ... Giảm 25 điểm cơ bản, tiếp tục duy trì, xem tình hình thế nào”, ông nói.

Quan điểm của ông phù hợp với sự đồng thuận rộng rãi tại Fed rằng lãi suất sẽ tiếp tục giảm trong năm nay, nhưng trái ngược với lời kêu gọi của tân Thống đốc Fed Stephen Miran về việc giảm sâu và ngay lập tức chi phí vay.

“Bạn phải điều chỉnh khi dữ liệu được công bố. Nếu lãi suất giảm xuống 75 điểm cơ bản vào ngày mai, bạn sẽ gặp chút rắc rối nếu đặt cược sai”, Waller nói.

Thị trường cũng đang định giá khoảng 98% khả năng Fed sẽ cắt giảm 0,25 điểm phần trăm vào cuối tháng này và khả năng tương tự sẽ có một động thái khác vào tháng 12.

Thế nhưng việc Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa áp thuế quan bổ sung 100% đối với hàng hóa từ Trung Quốc từ 1/10 tới có thể làm thay đổi tất cả nếu mức thuế quan này được thực thi. Điều đó sẽ càng khiến cho Fed gặp nhiều khó khăn hơn với quyết định lãi suất.

Bởi vậy hiện thị trường đang theo dõi sát phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell tại Hội nghị NABE vào thứ Ba tới (14/10) để nắm bắt thêm manh mối về lộ trình lãi suất của Fed. Một loạt các thành viên Fed khác sẽ xuất hiện trong tuần này, cùng với sự tham dự của các quan chức ngân hàng trung ương hàng đầu tham dự cuộc họp của Quỹ Tiền tệ quốc tế/Ngân hàng Thế giới tại Washington.