Thu hút đầu tư xanh cho phát triển bền vững

Theo ông Okabe Mitsutoshi, Trưởng đại diện JETRO, các doanh nghiệp Nhật đang quan tâm, xem xét, cân nhắc việc mở rộng đầu tư tại Việt Nam nói chung, đặc biệt là khu vực ĐBSCL. Tuy nhiên, sau khi địa phương hợp nhất, cần phải xây dựng lại kế hoạch phát triển tổng thể và quan trọng là những chính sách kêu gọi đầu tư phù hợp, nhất là các lĩnh vực mà địa phương mong muốn kêu gọi các doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư.

Báo cáo Kinh tế thường niên ĐBSCL (AMDER) năm 2024 cho thấy, GRDP của vùng tăng trưởng 7,3%, cao hơn mức trung bình cả nước (7,1%), và đánh dấu năm thứ 3 liên tiếp vượt tốc độ tăng trưởng chung. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) của khu vực này năm 2024 đạt 12,2%, cao hơn trung bình cả nước. Bên cạnh đó, thương mại tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ sau đại dịch, với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2024 tăng 14,4%, cao hơn mức trung bình cả nước (9%). Dù đạt nhiều kết quả khả quan, song nền tảng kinh tế của ĐBSCL vẫn chưa thực sự vững chắc, nguồn đầu tư vào khu vực còn hạn chế

Chính vì vậy, theo các chuyên gia quốc tế, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn cầu, chuyển đổi xanh không còn là một lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc. Các thị trường xuất khẩu trọng điểm và các đối tác quốc tế đang ngày càng áp dụng các tiêu chuẩn khắt khe về môi trường, tiêu chí ESG, cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM).

Vì vậy, ĐBSCL cần có một chiến lược huy động nguồn lực đầu tư toàn diện và dài hạn, với sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, chính quyền địa phương và cộng đồng doanh nghiệp. Chỉ khi thu hút được dòng vốn đầu tư bền vững, khu vực này mới có thể tận dụng được tiềm năng kinh tế to lớn của địa phương, nâng cao năng suất lao động và đảm bảo sinh kế bền vững cho người dân.

Theo bà Võ Thị Thu Hương, Phó giám đốc VCCI ĐBSCL, thời gian qua, nhiều văn bản pháp luật và chính sách quan trọng đã được ban hành, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế xanh. Tiêu biểu là Quyết định số 287/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch vùng ĐBSCL thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050, cùng với các nghị quyết quan trọng của Đảng ban hành đến năm 2025, đã định hướng rõ ràng cho quá trình chuyển đổi kinh tế xanh.

“Tuy nhiên, con đường chuyển đổi xanh đòi hỏi nguồn lực rất lớn. Trong đó, định hướng tiếp cận tài chính xanh, nguồn lực bền vững là rất cần thiết. Tài chính xanh không chỉ là nguồn vốn, mà còn là đòn bẩy giúp doanh nghiệp ứng dụng công nghệ xanh, phát triển năng lượng bền vững và thực hiện kinh tế tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu” – bà Hương nhấn mạnh.

Cùng chung quan điểm này, bà Nguyễn Thị Kiều, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật TP. Cần Thơ nhấn mạnh, muốn ĐBSCL phát triển đồng bộ, cần thu hút đầu tư tư nhân và FDI vào các ngành công nghiệp chế biến, nông nghiệp công nghệ cao. ĐBSCL chuyển đổi mô hình kinh tế từ xuất khẩu thô sang chế biến sâu, gia tăng giá trị sản phẩm, nâng cao năng suất lao động và ứng dụng công nghệ số vào quản lý chuỗi cung ứng. Đồng thời, đẩy mạnh liên kết vùng và hợp tác công – tư; cần kết nối chặt chẽ với các trung tâm kinh tế lớn như TP. Hồ Chí Minh và khu vực Đông Nam Bộ để tận dụng lợi thế về thị trường, công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao.

“Điều cần thiết hiện nay là đưa các chính sách đó vào thực tiễn thông qua hành lang pháp lý. Với các doanh nghiệp có quy mô vốn nhỏ và nhân lực hạn chế, các văn bản pháp luật cần tập trung xây dựng lộ trình từng bước hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng các rào cản kỹ thuật về chất lượng sản phẩm…”, bà Kiều phân tích.