Bất động sản Chứng khoán Tài chính quốc tế

Chống chuyển giá: Phanh phui và xử lý chỉ là những con số rất nhỏ

Gia Bảo - 07:44 | 20/07/2018

Chống chuyển giá đã trở thành “chuyên án” đặc biệt, đấu tranh cam go và kéo dài của các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, những vụ chuyển giá đã được phanh phui và xử lý chỉ là những con số rất nhỏ so với số lượng thực tế các doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá.

Chống chuyển giá: Siết ưu đãi hay vẫn giữ ‘thông thoáng’?

Chuyển giá đẩy rủi ro cho doanh nghiệp khác

Tại Việt Nam hiện nay, chuyển giá là hoạt động phổ biến không chỉ đối với các doanh nghiệp FDI mà còn diễn ra ở các doanh nghiệp trong nước. Chuyển giá không chỉ gây thất thu ngân sách Nhà nước mà còn làm méo mó môi trường kinh doanh, tạo sự cạnh tranh bất bình đẳng và chứa đựng nhiều rủi ro khác thậm chí có thể đẩy doanh nghiệp khác vào tình trạng phá sản.

Dẫn chứng về tình trạng rất đáng báo động này, ông Đoàn Duy Tiên - Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước đưa ra con số: Tại Bình Dương, số doanh nghiệp FDI kê khai lỗ năm 2010 là 754/1.490 doanh nghiệp (chiếm 50,6%); trong đó có 200 doanh nghiệp lỗ quá vốn chủ sở hữu. Còn tại TP.HCM và Đồng Nai, tỷ lệ doanh nghiệp FDI khai lỗ lần lượt là 60% và 52,2%...

Ảnh minh họa

Trên thực tế, cũng đã có nhiều trường hợp “lỗ giả” bị phát hiện. Chẳng hạn như Công ty Hualon Corporation Việt Nam là doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài đã hoạt động gần 20 năm tại Việt Nam, liên tục báo lỗ, chưa từng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Nhưng kết quả thanh tra phát hiện doanh nghiệp lãi lớn và truy thu thuế 78,1 tỷ đồng.

Metro Việt Nam cũng báo lỗ kéo dài. Thế nhưng, sau thanh tra, Tổng cục Thuế đã yêu cầu Metro điều chỉnh giảm lỗ, giảm khấu trừ và truy thu thuế tổng cộng 507 tỷ đồng.

Thậm chí có những trường hợp chuyển giá qua khai khống giá. Như kết quả giám định của Công ty Giám định quốc tế Thuỵ Sĩ cho thấy: Liên doanh Khách sạn Thăng Long đã khai khống giá thiết bị tới 40,43% (190.006 USD); Công ty ôtô Hoà Bình (Hà Nội) giá khai khống tới 27,51% (1.602.298 USD)…

Nhiều doanh nghiệp FDI, thương hiệu nước ngoài khác cũng nằm trong diện nghi vấn, như: Adidas Group, Hệ thống siêu thị Big C, Công ty PepsiCo Việt Nam, Công ty TNHH Sumitomo Bakelite Việt Nam, Công ty TNHH điện tử Meiko Việt Nam...

“Khi một doanh nghiệp không phải đóng tiền thuế hay đóng thuế ít hơn sẽ có cơ hội tăng thị phần so với doanh nghiệp phải đóng nhiều tiền thuế hơn. Doanh nghiệp chuyển giá thu lợi cao hơn những doanh nghiệp khác có cùng điều kiện nhưng không thực hiện hành vi chuyển giá”, ông Nguyễn Anh Tuấn, Kiểm toán trưởng, Kiểm toán Nhà nước Chuyên ngành VI cho biết.

PGS. Lê Xuân Trường, Trưởng khoa Thuế - Hải quan, Học viện Tài chính cũng cho rằng, với việc được lợi nhờ chuyển giá, các doanh nghiệp này có thể mua nguyên liệu đầu vào với giá cao làm cho các doanh nghiệp khác không thể mua được nguyên liệu phục vụ sản xuất, kinh doanh, đẩy các doanh nghiệp khác vào tình trạng phá sản.

Kiểm toán nhập cuộc

Chống chuyển giá đã trở thành “chuyên án” đặc biệt và đấu tranh cam go kéo dài của các cơ quan chức năng.

Nhiều biện pháp chống chuyển giá, xác định các giao dịch liên kết, xác định giá chuyển nhượng đã được thực hiện và đã phối hợp với các cơ quan chức năng như công an, tài chính; phối hợp với cơ quan thuế các nước để nắm bắt thông tin về giao dịch kinh tế của các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, những vụ chuyển giá đã được phanh phui và xử lý chỉ là những con số rất nhỏ so với số lượng thực tế các doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá.

Thực trạng trên xuất phát từ những bất cập trong quản lý, hành lang pháp lý về chống chuyển giá chưa hoàn thiện, quy định về chuyển giá và chống chuyển giá chưa đầy đủ, rõ ràng; chưa có quy chế phối hợp giữa các cơ quan có liên quan, như công an, tham tán kinh tế để giúp ngành thuế thu thập thông tin phục vụ công tác chống chuyển giá...

Ngoài ra, do xuất phát điểm của nền kinh tế thấp, kéo theo đó là cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ cho hoạt động quản lý nhà nước lạc hậu không đáp ứng yêu cầu quản lý. Đặc biệt, hành lang pháp lý về chống chuyển giá chưa hoàn thiện. Trong khi cơ quan thuế chưa được giao thẩm quyền điều tra về thuế nên rất khó khăn trong đấu tranh chống chuyển giá.

Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết, cơ quan này sẽ nhập cuộc cùng chống chuyển giá. Theo Luật Kiểm toán Nhà nước và các quy định hiện hành, Kiểm toán Nhà nước sẽ thực hiện kiểm toán tài chính công, kiểm toán thu thuế tại Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan và hoàn toàn có đủ khả năng, cơ sở kiểm tra hoạt động chuyển giá trên địa bàn thông qua việc kiểm toán thu ngân sách tại các địa phương.

Theo đó, Kiểm toán Nhà nước sẽ xem xét lựa chọn các cuộc kiểm toán chuyên đề hay kiểm toán hoạt động kê khai nộp thuế, đối tượng giao dịch liên kết với mọi loại hình doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp tư nhân…

Tuy nhiên, TS. Đặng Văn Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Kiểm toán Nhà nước) kiến nghị, về lâu dài cần xây dựng Luật Chống chuyển giá để tạo cơ sở pháp lý quan trọng nhất cho công tác này, đồng thời sửa đổi bổ sung các văn bản pháp luật có liên quan như: Luật Doanh nghiệp, Luật Ðầu tư, Luật Thương mại, Luật Cạnh tranh, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật Dân sự…

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Kiểm toán trưởng, Kiểm toán Nhà nước chuyên ngành VI đã “vạch trần” các hành vi chuyển giá điển hình:

Một là, chuyển giá thông qua đóng góp đầu tư, lợi dụng khả năng định giá tài sản của Việt Nam chưa tốt, đầu tư vào các doanh nghiệp Việt Nam thông qua việc góp tài sản cố định và khai khống giá tài sản để hưởng lợi từ việc trích khấu hao tài sản cố định.

Hai là, chuyển giá thông qua chuyển giao công nghệ như công thức, hương liệu đặc biệt và thu tiền bản quyền. Chuyển giao công nghệ được xem như là tài sản vô hình, vì vậy việc định giá tài sản này rất khó khăn. Doanh nghiệp chuyển giá sẽ tính phí bản quyền cao để đội chi phí của công ty con tại Việt Nam tăng lên, dẫn đến thua lỗ nhiều năm; đồng nghĩa với việc không phải đóng phí bản quyền.

Ba là, chuyển giá thông qua chi phí lãi vay vì chi phí này không được tính vào thu nhập chịu thuế, vì vậy công ty con tại những nước có thuế thu nhập doanh nghiệp cao sẽ đi vay nhiều hơn số tiền mình cần với lãi suất cao và chuyển số tiền vượt trội về các công ty con có thuế thu nhập doanh nghiệp thấp hơn, như vậy trên khía cạnh toàn bộ tập đoàn sẽ giúp làm giảm thu nhập chịu thuế.

Bốn là, chuyển giá thông qua cung cấp nguyên vật liệu, hàng hóa, yêu cầu công ty con tại nước có thuế thu nhập doanh nghiệp thấp bán nguyên vật liệu, thành phẩm cho công ty con tại nước có thuế thu nhập doanh nghiệp cao, như vậy sẽ làm cho chi phí tại công ty con nước có thuế thu nhập doanh nghiệp cao tăng lên, từ đấy giảm thu nhập chịu thuế tại đó.

Gia Bảo

Tags: chuyên gia doanh nghiệp lợi nhuận

Tin khác

Phố Wall tăng nhẹ nhờ kỳ vọng Fed sắp hạ lãi suất

Phiên giao dịch chứng khoán Mỹ ngày 5/12 (kết thúc rạng sáng 6/12 theo giờ Việt Nam) khép lại trong sắc xanh khiêm tốn, phản ánh tâm lý thận trọng tích cực của giới đầu tư trong bối cảnh kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ hạ lãi suất ngay trong cuộc họp sắp tới ngày càng tăng. Những tín hiệu từ dữ liệu lạm phát và kinh tế mới nhất đã đưa kỳ vọng này đi đúng hướng, yếu tố quan trọng giúp Phố Wall giữ được sự ổn định sau nhiều tuần biến động mạnh.

Ưu đãi tới 19,5%, hỗ trợ lãi suất 0% trong 24 tháng: Lợi ích “chồng tầng” hút nhà đầu tư tới Ocean City

Ocean City đang bước vào giai đoạn tăng tốc chưa từng có, mở ra cửa hẹp nhưng giá trị cho các nhà đầu tư nhạy bén. Với chuỗi chính sách trợ lực ưu việt, ưu đãi tới 19,5%, hỗ trợ lãi suất 0% tới 24 tháng, đây chính là thời điểm vàng để đón đầu sóng tăng giá và tối đa hóa lợi nhuận.

Chuyên gia bất động sản: Quần thể đô thị Sun Group giúp nâng tầm điểm đến Bãi Cháy

“Khi đại đô thị Sun Elite City hoàn thiện sẽ góp phần đưa Bãi Cháy thành trung tâm du lịch quốc tế, bất động sản sẽ là lĩnh vực đầu tiên được hưởng lợi”, TS Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhận định.

Kinh tế bật nhịp mới, chứng khoán đón sóng kỳ vọng

Những tháng cuối năm 2025 đang chứng kiến một sự chuyển mình rõ rệt của nền kinh tế Việt Nam. Từ bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến động đến các sức ép thuế quan từng phủ bóng lên hoạt động xuất nhập khẩu, thị trường nay đang dịch chuyển sang một trạng thái tích cực hơn.

Điểm lại thông tin kinh tế ngày 4/12

Tỷ giá trung tâm giảm 1 đồng, chỉ số VN-Index tăng 5,47 điểm hay giá xăng tăng, giá dầu giảm... là một số thông tin kinh tế đáng chú ý trong ngày 4/12.

Phố Wall đi ngang trước thềm cuộc họp Fed

Phiên giao dịch ngày 4/12 (rạng sáng 5/12 theo giờ Việt Nam) trên Phố Wall khép lại với trạng thái lình xình nhưng đầy tính thăm dò, khi các chỉ số chính biến động nhẹ trong bối cảnh nhà đầu tư chờ đợi loạt dữ liệu kinh tế quan trọng và quyết định chính sách lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào tuần tới. Sự thận trọng bao trùm khiến thị trường đi ngang, song vẫn duy trì gần mức cao nhất mọi thời đại, phản ánh kỳ vọng tương đối tích cực về chu kỳ tiền tệ sắp tới.

Cổ phiếu bất động sản, chứng khoán giữ nhịp thị trường

Thị trường chứng khoán ngày 4/12 tiếp tục ghi nhận diễn biến khởi sắc, bất chấp lực rung lắc xuất hiện tại nhóm cổ phiếu ngân hàng, nhóm dẫn dắt mạnh nhất trong phiên trước. Dòng tiền luân chuyển linh hoạt sang bất động sản và chứng khoán đã giúp VN-Index duy trì sắc xanh và kéo dài chuỗi tăng điểm lên phiên thứ 7 liên tiếp.

Cảnh báo thao túng giá đất: Cần giám sát đặc biệt

Giá nhà tăng vượt xa khả năng chi trả, đẩy thị trường vào trạng thái lệch chuẩn nghiêm trọng. Các chuyên gia cảnh báo nguy cơ thao túng giá và đề xuất loạt giải pháp nhằm ổn định nguồn cung, kiểm soát biến động.

Kỳ vọng xoay trục chính sách từ Fed đẩy Phố Wall áp sát đỉnh lịch sử

Thị trường chứng khoán Mỹ kết thúc phiên giao dịch ngày 3/12 (rạng sáng 4/12 theo giờ Việt Nam) khép lại với sắc xanh lan tỏa trên Phố Wall, khi giới đầu tư phản ứng tích cực trước loạt dữ liệu kinh tế trái chiều nhưng lại củng cố kỳ vọng rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ sớm hạ lãi suất. Những tín hiệu từ thị trường lao động yếu hơn dự báo, cùng niềm tin ngày càng lớn về việc Fed “xoay trục” chính sách trong cuộc họp tới, đã đưa các chỉ số chứng khoán tiến sát mức đỉnh lịch sử.

Tháo điểm nghẽn chính sách nhà ở xã hội: Hà Nội cam kết minh bạch và liên thông

Trong bối cảnh nhu cầu nhà ở xã hội tại Hà Nội ngày càng lớn nhưng thủ tục và hồ sơ còn nhiều vướng mắc, đại diện các sở, ngành, chuyên gia và chủ đầu tư đã đối thoại trực tiếp với người dân để làm rõ quy trình xét duyệt, bốc thăm căn hộ, cấp giấy xác nhận và cơ chế liên thông dữ liệu. Những bất cập kéo dài được phân tích thẳng thắn, mở ra kỳ vọng về một hệ thống minh bạch, thống nhất và thuận tiện hơn cho hàng nghìn hộ dân đang tìm kiếm cơ hội an cư tại Thủ đô.

Cà phê với CEO

Những biến số nào đang ảnh hưởng tới mục tiêu tăng trưởng và thị trường chứng khoán?

Với triển vọng tăng trưởng tích cực, định giá cổ phiếu Việt Nam vẫn đang ở vùng hấp dẫn.

Tạo dư địa cho ví điện tử phát triển an toàn, lành mạnh

Sandbox tạo một “vùng an toàn pháp lý có thời hạn” để thử nghiệm sản phẩm, công nghệ và mô hình kinh doanh mới.

Kinh tế xanh – hướng đi chiến lược để tăng sức cạnh tranh

Nhìn một cách tổng thể, kinh tế xanh đang hội tụ cả lợi ích kinh tế và lợi ích khí hậu.

ĐỌC NHIỀU

Fed sẽ giảm lãi suất vào tuần tới

Với việc lạm phát ổn định, trong khi thị trường lao động suy yếu, các nhà kinh tế cho rằng Fed chắc chắn sẽ giảm lãi suất vào tuần tới. Thị trường cũng đang định giá gần như đầy đủ cho động thái này.

NHNN điều chỉnh lãi suất OMO phù hợp diễn biến thị trường cuối năm

Phiên giao dịch ngày 4/12 ghi nhận diễn biến đáng chú ý trên thị trường tiền tệ khi NHNN điều chỉnh tăng lãi suất cho vay cầm cố giấy tờ có giá (OMO) từ mức 4% lên mức 4,5%/năm.

Citi bổ nhiệm bà Ngô Thị Hồng Minh làm Tổng Giám đốc tại thị trường Việt Nam

TP. Hồ Chí Minh – Citi công bố quyết định bổ nhiệm bà Ngô Thị Hồng Minh vào vị trí Tổng Giám đốc Citibank N.A., Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh và phụ trách chung hoạt động của Citi tại Việt Nam. Bà Minh trở thành người Việt Nam đầu tiên đảm nhiệm cương vị Tổng Giám đốc kể từ khi ngân hàng bắt đầu hoạt động tại Việt Nam hơn ba thập kỷ trước.

Điều hành chính sách tiền tệ nhằm ổn định thị trường tiền tệ, ngoại tệ

Từ đầu năm 2025 đến nay, thị trường ngoại tệ và tỷ giá trong nước chịu sức ép lớn từ biến động quốc tế, song với điều hành linh hoạt và phối hợp đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ, NHNN đã giữ ổn định thị trường, góp phần kiểm soát lạm phát và hỗ trợ kinh tế vĩ mô. Trao đổi với phóng viên, ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ đã chia sẻ đánh giá về diễn biến tỷ giá, định hướng điều hành trong thời gian tới và các giải pháp nhằm ổn định thị trường tiền tệ, ngoại tệ.

Co-opBank chi nhánh Hà Tĩnh: Củng cố an toàn hệ thống, thúc đẩy chuyển đổi số

Ngày 5/12/2025, Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam (Co-opBank) chi nhánh Hà Tĩnh đã tổ chức Hội nghị Quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh năm 2025 và Hội nghị về công tác tổ chức cán bộ.

NHTW Ấn Độ giảm lãi suất, để ngỏ khả năng nới lỏng hơn nữa

NHTW Ấn Độ hôm thứ Sáu (5/12) đã cắt giảm lãi suất repo 25 điểm cơ bản và để ngỏ khả năng nới lỏng hơn nữa khi thực hiện các bước để tăng thanh khoản cho ngành Ngân hàng nhằm hỗ trợ nền kinh tế đang chịu áp lực từ các mức thuế quan của Mỹ, làm gia tăng th

Triệt xóa đường dây lừa đảo xuyên quốc gia do người Việt cầm đầu, chiếm đoạt hàng nghìn tỷ đồng

Thông tin mới nhất từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm công nghệ cao phối hợp với phòng An ninh điều tra, Công an tỉnh Thanh Hóa vừa triệt xóa thành công đường dây lừa đảo mua bán tiền ảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng với quy mô đặc biệt lớn, xuyên quốc gia.