Cá tra rộng đường xuất khẩu sang Mỹ

Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vừa công bố kết quả kỳ rà soát lần thứ 20 (POR20) thuế chống bán phá giá với cá tra đông lạnh Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ. Theo đó, có 7 doanh nghiệp Việt Nam được miễn thuế, tức áp mức thuế chống bán phá giá 0%. Số doanh nghiệp này tăng thêm 6 đơn vị so với kỳ rà soát trước (POR19).

Nhiều doanh nghiệp có cơ hội xuất khẩu cá tra vào thị trường Mỹ

Theo đó, 6 doanh nghiệp cá tra vừa được miễn thuế gồm: Xuất nhập khẩu Thủy sản Cần Thơ, Thủy sản Đại Thành, Hải sản Đông Á, Hùng Cá 6, Nam Việt và Thủy sản NTSF. Doanh nghiệp còn lại là nhóm liên kết gồm ba công ty: Thủy sản Biển Đông, Thủy sản Biển Đông Hậu Giang và Công ty cổ phần Seavina. Nhóm này đã được DOC xem là một thực thể trong kỳ POR19 và xác định không bán phá giá, áp thuế 0%.

Đối với những doanh nghiệp khác, không chứng minh được rằng họ không bán phá giá hoặc không đủ điều kiện để được xem xét mức thuế riêng sẽ bị áp thuế chung ở mức 2,39 USD/kg. Đây là mức cao nhất, mang tính răn đe, dành cho nhóm không hợp tác hoặc thiếu minh bạch.

Cá tra là mặt hàng xuất khẩu chiến lược của ngành thủy sản Việt Nam, với doanh số hàng tỷ USD mỗi năm. Trong đó, sản phẩm phile cá tra đông lạnh chiếm khoảng 80% tổng sản lượng cá tra xuất khẩu. Mỹ hiện là một trong những thị trường tiêu thụ cá tra trọng điểm, nên diễn biến về thuế chống bán phá giá tại thị trường này có tác động lớn đến toàn ngành.

Theo số liệu từ Cục Hải quan, xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong tháng 5/2025 đạt 41 triệu USD, tăng 35% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 5 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường Mỹ đạt 142 triệu USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là tín hiệu tích cực cho ngành cá tra trong bối cảnh các doanh nghiệp đang từng bước khôi phục thị trường và mở rộng xuất khẩu hậu dịch bệnh và biến động kinh tế toàn cầu.

Ông Đỗ Lập Nghiệp - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Nam Việt cho rằng, với mức thuế này thì đây là điều kiện rất tốt cho nhiều doanh nghiệp có cơ hội xuất khẩu cá tra vào thị trường Mỹ. Trước đây chỉ có 1-2 doanh nghiệp có thể xuất khẩu cá tra vào Mỹ và đây là một sân chơi gần như là độc quyền của một vài doanh nghiệp lớn.

Doanh nghiệp cần chuẩn hoá chuỗi cung ứng

Tại Hoa Kỳ, 1kg cá tra phi lê đông lạnh hay cắt khúc có giá bán hơn 3 USD, tức cao gấp 30 - 40% so với thị trường châu Á. Đây cũng là lý do mà các nhà máy thủy sản nước ta luôn nỗ lực để cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường này. Đến đầu tháng 6 này, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt hơn 142 triệu USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2024. Các nhà máy thủy sản cũng đã chuẩn bị sẵn sàng nguồn hàng, chờ thêm mức thuế đối ứng giảm xuống, sẽ đẩy mạnh xuất khẩu đi Mỹ.

Ông Lê Quang Minh, chuyên gia về thương mại thủy sản cho rằng, kết quả của POR20 không chỉ phản ánh nỗ lực tuân thủ của các doanh nghiệp, mà còn tạo tiền đề giúp toàn ngành cá tra Việt Nam “nâng chuẩn” trong dài hạn. Mức thuế 0% không tự nhiên có, đó là thành quả của cả quy trình cải tiến - từ vùng nuôi, chế biến, quản lý lao động, kiểm soát nguồn gốc cho đến đáp ứng ngày càng cao các tiêu chuẩn nhập khẩu của Hoa Kỳ. Khi đó, mức thuế bằng 0 không còn là ưu thế nhất thời, mà là minh chứng rõ nét về mức độ trưởng thành của ngành hàng trong sân chơi toàn cầu. Việc được DOC ghi nhận bằng kết luận tích cực, còn tạo động lực mới để nhiều doanh nghiệp trong ngành nhìn lại toàn bộ quy trình sản xuất, từ đó chuẩn hoá chuỗi cung ứng, đa dạng hoá thị trường, giúp cá tra Việt Nam phát triển ngày càng bền vững trên thị trường thế giới.

Theo các chuyên gia, minh bạch, chủ động thích ứng là cách tốt nhất cho thủy sản nước ta xuất khẩu vào Hoa Kỳ. Nếu các doanh nghiệp thủy sản nước ta đáp ứng tốt sẽ giúp nâng tầm vị thế cho ngành hàng tỷ đô này. Một vấn đề mà cả ngành hàng cá tra phải tiếp tục quan tâm là làm thế nào để cạnh tranh xuất khẩu bền vững ở thị trường khó đoán định và có nhiều thay đổi như Hoa Kỳ. Bởi ngoài thuế chống bán phá giá, thuế đối ứng, quốc gia này còn dựng lên rất nhiều rào cản kỹ thuật đối với sản phẩm cá tra của Việt Nam.