Các nhà đầu tư có sai lầm khi bỏ qua rủi ro chính phủ Mỹ đóng cửa?

Nguy cơ đóng cửa chính phủ Mỹ đè nặng lên đồng USD Đồng USD dao động trong biên độ hẹp trong sáng thứ Ba (30/9) do các nhà giao dịch thận trọng trước nguy cơ chính phủ ...

Chuyên gia phố Wall: Chính phủ Mỹ đóng cửa có thể khiến Fed giảm lãi suất Theo các chuyên gia phố Wall, việc chính phủ Mỹ đóng cửa đang củng cố khả năng cắt giảm lãi suất của Fed. Đặc biệt, ...

Giải mã nguyên nhân

Chứng khoán châu Á – Thái Bình Dương tiếp tục khởi sắc trong sáng thứ Sáu (3/10), nối tiếp đà tăng của chứng khoán phố Wall trong phiên giao dịch qua đêm tại Mỹ. Theo đó chỉ số chỉ số MSCI châu Á - Thái Bình Dương tăng 0,14%, gần chạm mức cao kỷ lục đạt được hôm thứ Năm. Chỉ số này được dự báo sẽ tăng hơn 2% trong tuần và đã tăng 23% từ đầu năm đến nay.

Trước đó, thị trường chứng khoán Mỹ cũng khép lại phiên giao dịch ngày thứ Năm với việc cả 3 chỉ số chính đều tăng lên mức cao kỷ lục, được hỗ trợ bởi cổ phiếu công nghệ khi sự hào hứng của nhà đầu tư đối với AI vẫn không hề suy giảm. Cụ thể chỉ số S&P 500 tăng 4,15 điểm, tương đương 0,06%, lên 6.715,35 điểm; chỉ số Dow Jones tăng 78,62 điểm, tương đương 0,17%, lên 46.519,72 điểm; chỉ số Nasdaq Composite tăng 88,89 điểm, tương đương 0,39%, lên 22.844,05 điểm.

Trên thị trường tiền tệ, đồng USD cũng phục hồi mạnh trở lại trong phiên giao dịch qua đêm tại Mỹ. Hiện chỉ số USD Index – thước đó sức mạnh của đồng bạc xanh so với 6 đồng tiền chủ chốt- đang dao động trong biên độ hẹp quanh mức 98,75. Tuy nhiên đồng bạc xanh đang hướng tới mức giảm 0,35% trong tuần, mức giảm lớn nhất kể từ đầu tháng 8 mà nguyên nhân chủ yếu là do kỳ vọng Fed sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất tại cuộc họp tháng 10.

Diễn biến này cho thấy, các nhà đầu tư đã bỏ qua việc chính phủ Mỹ đang tạm thời đóng cửa, lần đóng cửa thứ 15 kể từ năm 1981, ngay cả khi nó dẫn đến việc tạm dừng nghiên cứu khoa học, giám sát tài chính và trì hoãn các dữ liệu kinh tế quan trọng, bao gồm cả báo cáo việc làm vào thứ Sáu.

Weiheng Chen - Chiến lược gia đầu tư toàn cầu tại Ngân hàng Tư nhân J.P. Morgan cho biết, các nhà đầu tư dường như sẵn sàng cho Washington thời gian để giải quyết những bất đồng, mặc dù việc đóng cửa kéo dài có thể bắt đầu tác động đến thị trường. “Hiện tại, các nhà đầu tư vẫn tập trung nhiều hơn vào những tác động tiềm tàng của chu kỳ cắt giảm lãi suất của Fed, chính sách thương mại và nhập cư, dữ liệu kinh tế và lợi nhuận doanh nghiệp”, Chen nói.

Một phần lý do khiến thị trường không phản ứng nhiều là vì trong lịch sử, việc đóng cửa chính phủ Mỹ chỉ có tác động hạn chế đến tăng trưởng kinh tế và hiệu suất thị trường. Theo LPL Financial, các đợt đóng cửa chính phủ trước đây thường có tác động hạn chế đến thị trường, với chỉ số chứng khoán S&P 500 gần như đi ngang trong suốt thời gian đóng cửa kể từ năm 1976. Gần đây hơn, kể từ năm 1995, S&P 500 đã tăng điểm trong mỗi lần đóng cửa, theo John Luke Tyner, giám đốc danh mục đầu tư tại Aptus Capital Advisors.

Liệu có sai lầm khi bỏ qua rủi ro?

Tuy nhiên không ít chuyên gia đã cảnh báo về những rủi ro tiềm tàng khi chính phủ Mỹ đóng cửa, nhất là với lần đóng cửa hiện tại. Bởi việc đóng cửa chính phủ diễn ra cùng với những lo ngại về sức khỏe tài chính của Mỹ - nổi bật với việc hạ bậc tín nhiệm nợ công của nước này hồi đầu năm nay - và khi các công ty phải gánh chịu tác động của thuế quan.

“Chính tác động tích lũy, gộp lại của tất cả những sự kiện này - việc hạ bậc tín nhiệm của Mỹ, những thay đổi trong chế độ thương mại và giờ là việc đóng cửa chính phủ - khiến tôi lo lắng”, Brian Shipley - Giám đốc đầu tư của Coldstream Wealth Management cho biết.

Shipley cho biết, nếu việc đóng cửa kéo dài hơn khung thời gian từ hai đến bốn tuần như trước đây, điều này sẽ đặt ra câu hỏi về cách các nhà đầu tư toàn cầu nhìn nhận về vị thế của Mỹ. Ông cho biết đã chuyển một số tài sản khỏi trái phiếu kho bạc sang một nhà quản lý danh mục đầu tư có thẩm quyền rộng rãi trong việc sở hữu tài sản, bao gồm cả trái phiếu quốc tế.

Luke Bartholomew - Phó Kinh tế trưởng tại Aberdeen cũng cho rằng, việc đóng cửa chính phủ Mỹ làm gia tăng lo ngại về uy tín thể chế, vị thế tài chính của Mỹ.

Oxford Economics ước tính rằng việc đóng cửa một phần chính phủ sẽ làm giảm tăng trưởng kinh tế từ 0,1 đến 0,2 điểm phần trăm mỗi tuần. Còn nếu việc đóng cửa kéo dài cả quý sẽ làm giảm tổng sản phẩm quốc nội thực tế trong quý IV từ 1,2 đến 2,4 điểm phần trăm. Tuy nhiên việc đóng cửa kéo dài như vậy chưa từng xảy ra trước đây.

Đồng tình như vậy, Eric Kuby - Giám đốc đầu tư tại North Star Investment Management còn chỉ ra một rủi ro khác đó là định giá cổ phiếu đang ở mức cao kỷ lục. “Chúng ta đang chứng kiến ​​thị trường giao dịch ở mức định giá cao kỷ lục trong bối cảnh nền kinh tế dường như đang cho thấy những dấu hiệu chậm lại rõ ràng”, ông cho biết và nhấn thêm: “Sự chậm lại của nền kinh tế sẽ càng trầm trọng hơn do thiếu hụt chi tiêu của chính phủ, và tình trạng này càng kéo dài, việc vượt qua những thách thức đó càng khó khăn hơn”.

Cũng theo các chuyên gia, việc đóng cửa chính phủ kéo dài ít nhất vài tuần có thể gây ra sự nhầm lẫn về đường lối chính sách tiền tệ của Fed, do cơ quan này sẽ không có dữ liệu chính phủ hỗ trợ cho các quyết định của mình.

Thật vậy, việc chính phủ Mỹ đóng cửa khiến cho báo cáo việc làm tháng 9 sẽ bị hoãn lại thay vì được công bố vào thứ Sáu tới như dự kiến, trong khi đây là một dữ liệu quan trọng đối với việc hoạch định chính sách của Fed.

Khoảng cách dự kiến ​​giữa các công bố của chính phủ có thể khiến các dữ liệu thay thế được chú trọng hơn, bao gồm báo cáo Việc làm Quốc gia của ADP được công bố vào thứ Tư, cho thấy bảng lương tư nhân giảm mạnh nhất trong 2 năm rưỡi vào tháng 9.

"Nếu việc đóng cửa chính phủ kéo dài, sự yếu kém của ADP sẽ là tất cả những gì Fed phải đối mặt", các nhà phân tích của Capital Economics cho biết trong một lưu ý.

Trong khi đó, mặc dù nghi ngờ việc đóng cửa chính phủ sẽ kéo dài hai hoặc ba tuần, song theo Peter Cardillo - Nhà kinh tế thị trường trưởng tại Spartan Capital Securities, "nếu đúng như vậy, điều đó sẽ khiến Cục Dự trữ Liên bang rơi vào tình thế khó khăn”.

“Shutdown” tác động thế nào đến các thị trường?

Do chưa có con đường rõ ràng nào dẫn đến một thỏa thuận giữa lưỡng đảng, nên cũng chưa rõ tình trạng bế tắc này sẽ khiến chính phủ Mỹ phải đóng cửa trong bao lâu. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, một đợt đóng cửa một phần đã diễn ra trong hơn 35 ngày - đợt đóng cửa dài nhất trong lịch sử. Theo các chuyên gia, thời gian đóng cửa càng dài thì tác động tới các thị trường sẽ càng lớn hơn.

Neil Birrell - Giám đốc đầu tư tại công ty đầu tư Premier Miton của Anh cho biết, việc đóng cửa kéo dài có thể sẽ làm giảm tâm lý ưa chuộng rủi ro trên toàn thị trường.

“Với việc thị trường trái phiếu phản ứng với các yêu cầu vay nợ cực đoan của chính phủ, chênh lệch tín dụng đang thắt chặt và thị trường chứng khoán gần đạt mức cao với định giá không thể chấp nhận được, không có gì ngạc nhiên khi thấy các nhà đầu tư chuyển sang các tài sản được coi là an toàn khi một sự kiện tiêu cực như việc đóng cửa chính phủ Mỹ xảy ra”, ông nói với CNBC.

“Các nhà đầu tư đã chủ quan trước những rủi ro mà chúng ta phải đối mặt, và những bất ngờ tiêu cực sẽ gây ra phản ứng. Bất kỳ hình thức đa dạng hóa nào cũng có vẻ hấp dẫn, bao gồm các kim loại khác như bạc, tiền điện tử và có thể cả các hàng hóa khác nữa”, Birrell nói thêm.

Còn với Fed, Krishna Guha – Trưởng bộ phận chính sách toàn cầu và chiến lược ngân hàng trung ương tại Evercore ISI lại cho rằng: “Việc chính phủ Mỹ đóng cửa và sự chậm trễ trong công bố dữ liệu liên quan đã đẩy những gì chúng tôi đánh giá là khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 10 lên một khả năng chắc chắn hơn”.

Bank of America (BofA) cũng lưu ý rằng, lịch sử cho thấy việc đóng cửa có thể sẽ kết thúc trước thời điểm Fed họp vào ngày 28-29 tháng 10 và các quan chức sẽ có dữ liệu cập nhật trong tay. Tuy nhiên, nếu tình trạng bế tắc tiếp tục cho đến sau thời điểm đó, các nhà kinh tế của ngân hàng thấy hai lý do tại sao các thành viên FOMC sẽ bỏ phiếu cắt giảm.

“Thứ nhất, cần có một báo cáo việc làm vững chắc [tháng 9] để duy trì việc giữ nguyên lãi suất [tháng 10]. Nếu dữ liệu việc làm [tháng 9] không có sẵn, Chủ tịch Powell có thể sẽ có xu hướng thúc đẩy một đợt cắt giảm để ‘quản lý rủi ro’ khác”, nhà kinh tế Stephen Juneau của BofA viết.

“Thứ hai, Fed muốn giảm thiểu rủi ro giảm giá từ việc đóng cửa kéo dài, đặc biệt là nếu nhân viên chính phủ bị sa thải”, ông nói thêm với hàm ý lưu ý tới những đe dọa của ông Trump sau khi lưỡng đảng không đạt được tiếng nói chung về dự luật ngân sách khiến chính phủ Mỹ phải đóng cửa.

Thị trường cũng ngày càng tin tưởng vào việc Fed sẽ tiếp tục lộ trình cắt giảm lãi suất và gần như hoàn toàn dự đoán khả năng cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản vào tháng 10. Các nhà giao dịch đang dự đoán lãi suất sẽ giảm 1,14 điểm cơ bản vào cuối năm 2026.

Joe Brusuelas - Nhà kinh tế trưởng tại RSM U.S. cũng lưu ý rằng, tác động lớn nhất đối với thị trường có thể là áp lực tiếp tục lên đồng USD, hoặc tác động đến quyết định lãi suất tháng 10 của Fed.

“Phần lớn việc chính phủ Mỹ đóng cửa thường dẫn đến một đợt đầu cơ nhỏ của các nhà đầu tư toàn cầu về lãi suất và tiền tệ. Phiên bản này của những sai lầm tài chính của Mỹ cũng không khác gì”, ông nói với CNBC qua email.

“Để có tác động lớn hơn đến thị trường toàn cầu, việc chính phủ Mỹ đóng cửa sẽ cần phải kéo dài trong suốt tháng gần với mức đóng cửa kỷ lục năm 2018-2019. Nếu điều đó xảy ra, nó có thể sẽ ảnh hưởng đến quyết định chính sách của Fed vào cuối tháng, từ đó có thể tác động đến dòng vốn toàn cầu, lãi suất và giá trị ngoại hối”, ông lưu ý.

Ngoài ra, Brusuelas cũng lưu ý suất, việc sa thải hàng loạt công chức liên bang “có thể sẽ dẫn đến sự sụt giảm hơn nữa giá trị của đồng USD, dẫn đến dòng vốn chảy vào đồng euro và đồng yên”.