Chỉ khi doanh nghiệp không đủ sức làm, mới áp dụng PPP

	Dự luật PPP: Chỉ xem xét chia sẻ khi doanh thu dự án bị sụt giảm do lỗi của Nhà nước
	Tiếp tục hoàn thiện chính sách cho PPP

Quy mô dự án PPP không dưới 200 tỷ đồng?

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, cơ quan thẩm tra đã tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng thu hẹp lĩnh vực, chỉ tập trung đầu tư PPP ở những lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm, quan tâm đến các dự án lớn có tính liên kết vùng miền, tính lan tỏa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của ngành, địa phương. Để phù hợp với thực tiễn, dự thảo Luật quy định nguyên tắc chung, chỉ rõ 5 nhóm lĩnh vực thể hiện tại khoản 1 Điều 5, gồm: Giao thông vận tải; nhà máy điện, lưới điện; cung cấp nước sạch; thoát nước và xử lý nước thải; xử lý chất thải; y tế; giáo dục - đào tạo; hạ tầng công nghệ thông tin.

Về quy mô đầu tư dự án PPP, sau phiên họp thứ 43 của UBTVQH, dự thảo Luật đã được gửi xin ý kiến đại biểu Quốc hội chuyên trách đề xuất 2 phương án.

PPP là giải pháp quan trọng cho phát triển cơ sở hạ tầng trong bối cảnh ngân sách hạn hẹp

Thứ nhất, Chính phủ quy định chi tiết quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu của dự án PPP đối với từng lĩnh vực quy định, nhưng không thấp hơn 200 tỷ đồng. Quy định này thống nhất với định hướng thu hẹp lĩnh vực đầu tư dự án PPP như đã nêu ở trên… Đối với các dự án đầu tư tại vùng sâu, vùng xa chủ yếu thực hiện thông qua đầu tư công vì nếu đầu tư qua phương thức PPP sẽ không bảo đảm nguồn thu để duy trì việc cung cấp các sản phẩm, dịch vụ công cũng như khó thu hút khu vực tư nhân tham gia đầu tư cùng Nhà nước.

Thứ hai, Chính phủ quy định chi tiết quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu của dự án PPP không thấp hơn 100 tỷ đồng đối với từng lĩnh vực như đầu tư cơ sở hạ tầng, giáo dục - đào tạo, y tế... hoặc theo địa bàn như: đô thị, đồng bằng, miền núi, vùng sâu vùng xa. Quy định này nhằm phục vụ phát triển kinh tế - xã hội ở những địa bàn khó khăn, có ý nghĩa to lớn về mặt xã hội và giúp nhiều đối tượng được thụ hưởng trong khi nguồn lực đầu tư công còn hạn hẹp, không đáp ứng nhu cầu.

Theo báo cáo tổng hợp ý kiến các đại biểu Quốc hội chuyên trách, có 9 ý kiến nhất trí phương án 1 trong khi có 7 ý kiến nhất trí phương án 2.

Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra đã tiếp thu sửa đổi, bổ sung quy định về căn cứ, điều kiện áp dụng cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu; trong đó xác định không phải trong mọi trường hợp đều được áp dụng cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu.

Cụ thể, việc chia sẻ phần tăng doanh thu được áp dụng sau khi đã thực hiện điều chỉnh thời hạn hợp đồng PPP theo quy định; việc chia sẻ phần giảm doanh thu chỉ được thực hiện khi dự án PPP đáp ứng đầy đủ các điều kiện chặt chẽ đã được quy định: dự án do cơ quan có thẩm quyền lập; áp dụng loại hợp đồng BOT, BTO, BOO và không sử dụng vốn nhà nước hỗ trợ xây dựng công trình, hệ thống cơ sở hạ tầng; quy hoạch, chính sách, pháp luật có liên quan thay đổi làm doanh thu thực tế thấp hơn doanh thu cam kết tại hợp đồng; đã thực hiện đầy đủ các biện pháp điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ hoặc điều chỉnh thời hạn hợp đồng PPP nhưng vẫn chưa bảo đảm được mức doanh thu cam kết tại hợp đồng.

Chỉ chia sẻ khi doanh thu giảm do lỗi của Nhà nước

Về việc áp dụng cơ chế chia sẻ khi dự án giảm doanh thu mà không áp dụng cơ chế chia sẻ khi nhà đầu tư dự án PPP thua lỗ, mất vốn, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, trên thực tế, dự án PPP chỉ được xác định thua lỗ, mất vốn khi không đạt điểm hoàn vốn (bắt đầu có lãi) theo phương án tài chính. Do đó, dự thảo Luật PPP không tiếp cận theo hướng chia sẻ khi nhà đầu tư dự án PPP thua lỗ, mất vốn, mà chỉ xem xét việc áp dụng chia sẻ khi doanh thu của dự án bị sụt giảm do lỗi từ phía Nhà nước.

Thảo luận về các nội dung này, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết lĩnh vực đầu tư lần này đã rút gọn hơn; tuy nhiên, cũng có những vấn đề mà chúng ta thấy vẫn còn rộng, chưa theo đúng tinh thần của UBTVQH. “Quan điểm là những gì DN làm được thì để cho DN làm, DN ở đây bao gồm cả DNNN. Ví dụ EVN chẳng hạn, vẫn làm điện và vẫn làm đường truyền tải thì tại sao chúng ta phải đưa PPP vào lĩnh vực điện và truyền tải điện”, ông Hiển nêu quan điểm.

Trong khi theo Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, vướng mắc nhất hiện nay chính là sự thống nhất giữa các luật với nhau. Về vấn đề chia sẻ rủi ro, ông tán thành đây là vấn đề rất lớn, tính khả thi, sức hút, động lực của dự án luật nếu không có chế định này thì sẽ khó...

Chốt lại vấn đề, UBTVQH cho rằng, việc đảm bảo sự thống nhất của hệ thống pháp luật là nguyên tắc hàng đầu. Song, cũng đồng tình có những quy định đặc thù để có thể triển khai PPP một cách hợp lý và thu hút được đầu tư nhưng phải chỉ rõ ra cái nào là đặc thù, khi có xung đột thì áp dụng ở luật nào và dẫn chiếu.

Về lĩnh vực đầu tư, vẫn tiếp tục theo hướng thu gọn và khẳng định nguyên tắc: chỉ những lĩnh vực đầu tư công do nhà nước phải đảm nhiệm, nhưng DN không đủ sức làm mới áp dụng hình thức PPP, có sự hỗ trợ của nhà nước như giải phóng mặt bằng, hỗ trợ đầu tư...

Về quy mô đầu tư của dự án PPP, Thường vụ Quốc hội đồng ý kết hợp 2 phương án, quy định là đối với dự án giáo dục, y tế hay dự án đầu tư ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn thì mức tối thiểu là 100 tỷ đồng, còn ngoài khu vực này là 200 tỷ đồng.

UBTVQH cũng đồng tình với cơ chế chia sẻ rủi ro. Theo đó, sẽ chỉ chia sẻ rủi ro với một điều kiện là khi tăng, giảm kết quả sản xuất, kinh doanh, hoặc giảm doanh thu, khi nhà nước thay đổi, hay nói cách khác là lỗi của nhà nước như thay đổi quy hoạch, chính sách pháp luật ảnh hưởng đến kết quả sản xuất kinh doanh thì nên có chia sẻ. Ngoài ra, UBTVQH cũng đồng tình phải quy định kiểm toán, vì đây là tài sản công, đầu tư công.

Theo dự kiến, dự án Luật sẽ được hoàn thiện và gửi các đại biểu Quốc hội trước ngày 5/5.