Kiến tạo động lực cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Ông Hoàng Trung Hiếu, Giám đốc Trung tâm Phát triển Sản phẩm (Khối doanh nghiệp nhỏ và vừa - SME), VPBank

Từ mục tiêu chiến lược đến động lực phát triển thực tiễn

Theo ông Hoàng Trung Hiếu, trước khi Nghị quyết 68 được ban hành, khu vực kinh tế tư nhân từng được nhấn mạnh trong Nghị quyết 09-NQ/TW năm 2001, khi đó mới chỉ được xác định là “bộ phận quan trọng” của nền kinh tế. Tuy nhiên, Nghị quyết 68-NQ/TW (2025) đã nâng vị thế này lên một tầm mới khi chính thức xác lập kinh tế tư nhân là một trong ba trụ cột chính của nền kinh tế, ngang tầm với kinh tế nhà nước và khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).

Việc nâng tầm này không chỉ mang ý nghĩa chính trị mà còn tạo ra cú hích lớn về kinh tế, khi Nghị quyết đưa ra hàng loạt định hướng đồng bộ: loại bỏ rào cản và chi phí không chính thức, khơi thông nguồn lực đầu tư; khuyến khích đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, nhằm tăng năng suất lao động và sức cạnh tranh; đồng thời hình thành đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh, có thương hiệu uy tín, quản trị hiện đại và gắn với trách nhiệm xã hội.

Từ những nền tảng đó, Nghị quyết 68 đề ra mục tiêu cụ thể đầy tham vọng: đến năm 2030, Việt Nam sẽ có 2.000.000 doanh nghiệp, nghĩa là mật độ 2 doanh nghiệp trên 1.000 dân. Tốc độ tăng trưởng của khu vực tư nhân dự kiến 10-12% mỗi năm, và ít nhất 20 doanh nghiệp hàng đầu đủ năng lực tham gia sâu vào các chuỗi giá trị toàn cầu. Xa hơn, đến năm 2045, mục tiêu là 3.000.000 doanh nghiệp, qua đó hình thành một khu vực kinh tế tư nhân đủ sức dẫn dắt tăng trưởng và hội nhập quốc tế ở quy mô toàn cầu.

Ông Hoàng Trung Hiếu nhấn mạnh, các mục tiêu này không chỉ mang tính định lượng mà còn đặt ra yêu cầu nâng cao chất lượng tăng trưởng, bởi doanh nghiệp tư nhân phải đi kèm đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ tiên tiến và quản trị hiện đại, đồng thời bảo đảm trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường. Đây là tiền đề để kinh tế tư nhân thực sự trở thành trụ cột chiến lược, đồng hành cùng kinh tế nhà nước và FDI trong quá trình phát triển dài hạn.

Lực lượng then chốt cần động lực tài chính bền vững

Theo Ông Hoàng Trung Hiếu, doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) hiện chiếm tới 97% tổng số doanh nghiệp của cả nước, đóng góp khoảng 50% GDP, hơn 30% tổng thu ngân sách nhà nước, và tạo khoảng 82% - 85% việc làm. Chỉ riêng tại Hà Nội, mỗi năm có trên 25.000 doanh nghiệp mới đăng ký, đưa tổng số doanh nghiệp đang hoạt động lên khoảng 410.000, phần lớn thuộc khối SME. Đây không chỉ là nền tảng quan trọng của nền kinh tế mà còn là nguồn lực quyết định cho tăng trưởng dài hạn.

Tuy nhiên, ông cho rằng khu vực này còn tồn tại nhiều hạn chế: phát triển manh mún, nhỏ lẻ, sức cạnh tranh chưa cao, chính sách hỗ trợ trước đây đôi khi chưa đồng bộ, và khả năng tiếp cận vốn còn nhiều trở ngại do thiếu tài sản bảo đảm. Vì vậy, Nghị quyết 68 không chỉ đặt mục tiêu gia tăng số lượng doanh nghiệp mà còn định hướng nâng chuẩn tài chính và quản trị, giúp SME tiếp cận vốn thuận lợi, chi phí hợp lý và an toàn, đồng thời buộc phải áp dụng các chuẩn mực ESG, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Ở góc nhìn thực tế từ hệ thống ngân hàng, ông Hoàng Trung Hiếu chia sẻ kinh nghiệm của VPBank, ngân hàng đã nhiều năm chủ động đồng hành cùng khu vực SME cho biết, ngân hàng đã phát triển các sản phẩm tài chính chuyên biệt, từ gói tín dụng digital như vay online, thấu chi online, thẻ tín dụng doanh nghiệp đến chính sách cho vay thiếu tài sản bảo đảm dành cho doanh nghiệp khởi nghiệp và doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh. Những giải pháp này giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn kịp thời, đồng thời hỗ trợ nâng cao quản trị tài chính, đầu tư công nghệ và mở rộng thị trường, tạo điều kiện hội nhập quốc tế bền vững.

Thực tế cho thấy, hơn 20.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa đã được VPBank cấp tín dụng, trong đó không ít doanh nghiệp xuất phát điểm chỉ là hộ kinh doanh nhỏ lẻ nhưng nay đã phát triển đến quy mô hàng nghìn tỷ đồng doanh thu. Đây là minh chứng rõ rệt cho thấy khi chính sách và nguồn lực tài chính gặp nhau đúng thời điểm, các doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể bứt phá mạnh mẽ, góp phần hiện thực hóa những mục tiêu tăng trưởng đầy thách thức của Nghị quyết 68.

Tuy nhiên theo ông Hoàng Trung Hiếu, để đạt được các mục tiêu chiến lược như 2.000.000 doanh nghiệp vào năm 2030 và 3.000.000 doanh nghiệp vào năm 2045, không chỉ cần vốn mà quan trọng hơn là nâng cao nội lực doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp phải minh bạch tài chính, tuân thủ pháp luật và nghĩa vụ thuế, xây dựng hệ thống quản lý hiệu quả, ứng dụng công nghệ số để tăng năng suất, giảm chi phí và liên tục cải tiến sản phẩm, dịch vụ, xây dựng thương hiệu uy tín. Đồng thời, doanh nghiệp cần thể hiện trách nhiệm xã hội, bảo vệ môi trường, và đặc biệt là sẵn sàng tham gia vào các chuỗi giá trị toàn cầu, hợp tác với các đối tác trong và ngoài nước để nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ở tầm vĩ mô, ông nhấn mạnh vai trò của sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và hệ thống ngân hàng để hình thành hệ sinh thái tài chính minh bạch và thông suốt, từ đó bảo đảm mọi doanh nghiệp, đặc biệt là SME và doanh nghiệp khởi nghiệp, tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi và các giải pháp tài chính hiện đại. Cần tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, giảm bớt rào cản pháp lý, và mở rộng các gói tín dụng phù hợp, kết hợp với chuyển đổi số trong dịch vụ tài chính, để dòng vốn hỗ trợ phát huy hiệu quả cao nhất.

Ông khẳng định, khi nỗ lực chính sách của Nhà nước hòa quyện với chiến lược đồng hành dài hạn của hệ thống ngân hàng và tinh thần đổi mới của cộng đồng doanh nghiệp, Việt Nam hoàn toàn có thể biến mục tiêu tăng trưởng hai con số của khu vực tư nhân thành hiện thực. Điều này sẽ giúp kinh tế tư nhân, với lực lượng nòng cốt là các SME, trở thành động lực chính, trụ cột bền vững của nền kinh tế, đóng góp lớn cho ngân sách, tạo việc làm chất lượng cao, và nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ kinh tế toàn cầu.